تغذیه با شیر مادر، زیربنای توسعه سلامت و بقا زنان و کودکان

ایسنا/زنجان همه ساله اول آگوست که به نام روز جهانی شیر مادر نام‌گذاری شده، در کشورهای مختلف جهان گرامی داشته می‌شود و هدف از نام‌گذاری این روز، تشویق مادران به تغذیه فرزندان خود از این موهبت الهی است.

امروزه با صنعتی شدن جوامع، مادران تحت تاثیر عوامل متعددی از جمله اشتغال در بیرون از خانه تغذیه کودک به وسیله شیر خشک را انتخاب می‌کنند که صدمات بی‌شماری را بر کودکان، خانواده‌ها و جامعه تحمیل می‌کند؛ در حالی ‌که شیر با توجه به اثر محافظتی در مقابل عفونت‌های روده‌ای، عفونت دستگاه تنفسی، بیماری‌های آلرژیک، چاقی و دیابت نوع یک بهترین انتخاب برای تغذیه نوزادان است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

تغذیه با شیر مادر زیربنای سلامت و بقای زنان و کودکان و پایه و اساس توسعه و آینده کشور است تا جایی که افزایش تغذیه مطلوب با شیر مادر می‌تواند از مرگ بیش از ۸۲۳ هزار کودک و ۲۰ هزار مادر در هر سال پیشگیری کند. شیر مادر همچنین به پیشگیری از تمام انواع سوءتغذیه کمک می‌کند، امنیت غذایی شیرخواران و کودکان خردسال را تامین و در نتیجه به مردم و ملت‌ها برای خروج از چرخه گرسنگی و فقر کمک می‌کند. سوءتغذیه، ناامنی غذایی و فقر، میلیون‌ها نفر را تحت تاثیر قرار می‌دهد و سدی در برابر توسعه پایدار است.

شیر مادر برای شیرخواران و کودکان نوپا مغذی‌ترین غذا و از لحاظ مواد ایمونولوژیک بسیار قوی است، غذایی است که می‌تواند موجب تکامل مغز شود و هیچ ماده غذایی دیگری این ویژگی را ندارد تغذیه با شیر مادر تکامل شناختی و ضریب هوشی (IQ) کودکان را تقویت می‌کند و در نتیجه به طور قابل توجهی امکان تحصیلات، مشارکت در نیروی کار و کسب درآمد را در طول عمر ارتقا می‌دهد بی‌توجهی و از دست دادن این مرحله بحرانی از رشد مغز در طول دوران کودکی می‌تواند منجر به زیان‌های قابل توجه شناختی و اقتصادی شود.

مزایای شیر مادر

شیر مادر، قوی‌ترین و عالی‌ترین غذا برای شیرخواران و نوزادان است. به هنگام تغذیه کودک با شیر مادر، غده هیپوفیز که در سر او قرار دارد و فعالیت آن بر روی دیگر غدد بدن مؤثر است، دو نوع هورمون می‌سازد که رشد و تکامل و سلامت جسم نوزادان را تا حدودی تضمین می‌کند. به عقیده کارشناسان تغذیه، بیش از ۹۵ درصد مادران به اندازه تغذیه نوزاد خود، شیر تولید می‌کنند و نگرانی درباره کافی نبودن آن نابه‌جا است.

شیر مادر، نوزاد را در بسیاری از بیماری‌های انگلی، قارچی، باکتریایی و ویروسی مقاوم و ایمن می‌سازد و نیز او را از ابتلا به بسیاری از بیماری‌های دوران کودکی و نوجوانی و حتی بیماری‌های قلبی و عروقی که در دوران سالمندی شایع است، مصون می‌دارد تاکنون هیچ ماده یا دارویی ساخته نشده که ضریب هوشی کودکان را افزایش دهد ولی شیر مادر می‌تواند ضریب هوشی طفل را تا هشت واحد بالا ببرد، شیر مادر پیوسته متناسب با رشد کودک و تغییر وضعیت جسمانی و نیازهای او تغییر می‌کند.

شیر مادر را خون سفید نیز نامیده‌اند؛ زیرا این شیر، به‌طور یقین شامل سلول‌های زنده‌ای است که در خون انسان نیز یافت می‌شود این سلول‌های سفید، پروتئین خاصی را تولید می‌کنند که روده کودک را می‌پوشاند و از ورود و فعالیت میکروب‌های بیماری‌زا به خون نوزاد جلوگیری می‌کند. میزان چربی شیر مادر هنگام صبح که نوزاد گرسنه‌تر است، بیشتر می‌شود. محتوای چربی شیر مادر نیز با بزرگ‌تر شدن نوزاد و کم شدن نیاز او کاهش به انرژی، به ازای هر واحد وزن بدن کمتر می‌شود و آنزیم‌های موجود در شیر مادر، به جذب نسبی چربی بدن نوزاد کمک می‌کند.

فواید شیردهی برای مادران

شیردهی تنها برای کودک ‌موثر نیست؛ بلکه بزرگ‌ترین کمک به مادران نیز است تا جایی که طبق تحقیقات انجام شده  شیردهی می‌تواند به کاهش افسردگی که یکی از مسائل رایج پس از زایمان، به شمار می‌آید؛ زیرا تغییرات هورمونی با روند شیردهی، خطر ابتلا به این نوع افسردگی را کاهش می‌دهد. یکی از مهم‌ترین این تغییرات، افزایش میزان اکسی توسین در هنگام تولد و شیردهی است. اکسی توسین اثرات طولانی مدت ضد اضطرابی دارد.

شیردهی مادر به کودک همچنین احتمال ابتلا به بیماری را کمتر می‌کند، شیردهی به نوزان سبب می‌شود تا ابتلای مادران به بیماری‌ها به ویژه سرطان‌های سینه و تخمدان، سندرم متابولیک، بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا، آرتریت، چربی خون بالا و دیابت نوع ۲ کاهش یابد.

یکی از مواردی که ممکن است اکثر مادران پس از زایمان با آن دست و پنجه نرم کنند افزایش وزن است که  شیردهی به کمک حل این مشکل نیز آمده و سبب کاهش وزن می‌شود

زنان پس از زایمان به دلیل تغییرات هورمونی با افزایش اشتها روبه‌رو شده و وزن آنان افزایش می‌یابد اما شیردهی سبب می‌شود تا وزن آنان به تدریج کاهش یابد. همچنین شیردهی کالری مصرفی در بدن مادر را افزایش داده و مادران شیرده ۵۰۰ تا ۸۰۰ کالری بیشتر از مادران غیر شیرده می‌سوزانند.

اسلام و توجه به مقوله شیر دهی

در دین مبین اسلام توجه فراوانی به مسئله شیر مادر شده است، به گونه‌ای که در آیه ۲۳۳ سوره مبارکه بقره آمده است: «اَلْوالِداتُ یرْضِعْنَ اَوْلادَهُنَّ حَولَینِ کامِلَینِ لِمَنْ اَرادَ اَنْ یتِمَّ الرَّضاعَة. و مادران باید فرزندان خود را دو سال تمام شیر دهند و (این حکم)، برای کسی است که بخواهد دوران شیرخوارگی را تکمیل کند».

روایت فراوانی در ثواب شیر دادن بیان شده است، از آن جمله به روایت امام صادق که در آن حضرت، مادر شیرده را به مجاهد فی سبیل‌الله تشبیه فرمودند، و اجر او را در صورت فوت مشابه شهید می‌دانند.

از پیامبر اکرم (ص) نیز نقل شده است: «برای طفل هیچ چیزی بهتر از شیر مادر نیست»، همچنین «چیزی که بتواند جای غذا و آب را بگیرد شیر مادر است».

از حضرت علی (ع) نیز نقل شده است: «برای کودک هیچ شیری با برکت‌تر از شیر مادر نیست». کار شیر دادن تنها تغذیه نیست، بلکه تبادل عاطفی و تقویت روحی است.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی اجتماعی زنجان شیرمادر شیر مادر بیماری ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۸۲۰۲۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رفع مشکلات «ماماها» نیازمند توجه مسوولان/جذب ۱۰۰ ماما در کردستان

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: «پنجم ماه می» با عنوان روز جهانی ماما نامگذاری شده و این روز فرصتی برای پاسداشت از زحمات کسانی است که با عشق خدمت می‌کنند تا زندگی معنا پیدا کند از این رو مسؤولان باید مشکلاتشان را بشنوند و در راستای حمایت از آن‌ها از چیزی دریغ نکنند.

ماماها یکی از مهم‌ترین نیروهای انسانی وزارت بهداشت هستند و کاهش مرگ و میر مادران و نوزادان کشور مدیون زحمات شبانه‌روزی این قشر است که با زحمات دلسوزانه خود چه در طول دوران بارداری مادر و چه در هنگام زایمان حامیانی مهربان برای مادر و نوزاد هستند.

ماما از مهمترین نیروهای انسانی وزارت بهداشت محسوب می‌شوند و بسیاری از ماماها بر این باورند که این وزارت باید توجه بیشتری به این گروه از جامعه پزشکی داشته باشد.

روز ماما فرصتی برای توجه به جایگاه ماما در نظام سلامت

رئیس دانشگاه علوم پزشکی کردستان نیز این روز را به تلاشگران عرصه مامایی تبریک گفت و یادآور شد: روز جهانی ماما فرصت مناسبی برای یادآوری اهمیت و جایگاه مامایی در نظام سلامت و تجلیل و قدرانی از خدمات خالصانه و زحمات بی شائبه جامعه مامایی است.

فریدون عبدالملکی عنوان کرد: همکاران ماما به عنوان یکی از اعضای خانواده پزشکی کشور همواره نوید بخش حیات، نشاط و سلامت برای خانواده‌های ایرانی بوده و با خدمات ارزنده در راستای تأمین سلامت مادر و کودک مایه مباهات نظام سلامت به شمار می‌آیند.

برگزاری دوره‌های آموزشی برای ماماها در طول سال

مسؤول روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی کردستان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: سالانه دوره‌های آموزشی برای تمام ماماهای سطح استان برگزار می‌شود.

مصطفی فرامرزی افزود: دوره‌های برگزار شده شامل اورژانس و فوریت‌های مامایی، ارزیابی سلامت جنین، زایمان فیزیولوژیک، تریاژ مامایی، احیای مادر و نوزاد و بیماری‌های شایع طبی بارداری است.

۱۰۰ ماما در کردستان جذب شد

وی ادامه داد: مشکل کمبود ماما در سطح کل کشور وجود دارد اما دانشگاه علوم پزشکی کردستان با اخذ مجوز تداوم طرح مامایی در این استان انجام شده است و همچنین طی آزمون استخدامی تعداد ۱۰۰ نفر از نیروهای طرح جذب شدند.

فرامرزی با بیان اینکه شعار امسال روز جهانی ماما «هر ماما یک سفیر جوانی جمعیت» نام دارد، اعلام کرد: هفته آینده در مراسمی از ۵۲ مامای سطح استان تقدیر می‌شود.

ماما نقش مهمی در سلامت مادر و کودک دارد

یکی از ماماهای بیجاری در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: بیش از ۲۵ سال است که سابقه فعالیت در شغل مامایی دارم و در واقع این شغل را با عشق انتخاب کردم.

لیلا احمدی با بیان اینکه سال‌های زیادی را در روستاها و مراکز بهداشت بیجار مشغول به فعالیت بوده است، افزود: اکنون در مرکز شماره ۳ بهداشت و درمان بیجار مشغول خدمت به مادران باردار هستم.

وی خاطرنشان کرد: شغل مامایی استرس خاص خود را دارد که در هر لحظه باید مراقب سلامت مادر و کودک متولد نشده بود و حتی با تبحرترین ماماها نیز گاهاً با استرس مواجه هستند.

این مامای بیجاری گفت: با هر زایمانی که انجام می‌دهم فقط معجزه خدا را می‌بینم، بسیار خوشحال می‌شوم که فرزند سالم را در آغوش خانواده‌ای قرار می‌دهم و لبخند بر لبان آن‌ها می‌نشیند.

این کارشناس مامایی با تاکید بر اینکه ماماها نقش اساسی در انجام زایمان طبیعی مادران باردار دارند، بیان کرد: باید مادر باردار پیش از بارداری، بعد و حین بارداری از آموزش‌های لازم در زمینه بهداشت و مراقبت و انجام زایمان طبیعی توسط ماما استفاده کند تا در هنگام زایمان طبیعی با آموزش‌هایی که کسب کرده از ترس و درد هنگام زایمان کاسته شود.

لزوم توجه مسؤولان به مشکلات قشر ماما

احمدی با انتقاد از مشکلات جامعه مامایی گفت: متأسفانه جامعه مامایی مشکلات خاص خود را دارند و لازم است تا مسؤولان در راستای رفع مشکلات این قشر تلاش کند.

وی عنوان کرد: مامایی شغلی حساس و بسیار پرخطر است و با توجه به زحماتی که برای مادر و کودک کشیده می‌شود متأسفانه مامایی جزو مشاغل سخت محسوب نمی‌شود و این یکی از خواسته‌های شاغلان در این حرفه است.

احمدی یادآور شد: من نه تنها در آموزش مادران و مراقبت از آنها فعالیت دارم بلکه در هر فرصتی در راستای آگاه سازی بانوان در باب انواع سرطان نیز تلاش می‌کنم تا قدمی هرچند کوتاه در راستای آگاه سازی مردم بتوانم بردارم.

ماما اصلی‌ترین حلقه تأمین سلامت خانواده است

رئیس مرکز بهداشت سنندج نیز در گفت‌و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: روز جهانی ماما فرصتی برای تقدیر از زحمت کشان این حرفه است.

محمد شاه ویسی افزود: پنجم ماه می مصادف با ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۳ به منظور روز تجلیل از تلاش‌های صادقانه و بی شائبه ماما، در ارتقا سلامت باروری به ویژه ارتقا سلامت مادر و نوزاد، «روز جهانی ماما» نامگذاری شده و فرصت مغتنمی است تا از خدمات صادقانه و ارزشمند ماماهای گرامی در حوزه سلامت و بهداشت در تمام سطوح بهداشتی، درمانی و دانشگاهی تقدیر کرد.

وی اضافه کرد: شغل ماما نقش حیاتی دارد و رسالت و تعهد ماماها را در قبال سلامت جامعه، تأمین، حفظ و ارتقا سطح سلامت مادران برجسته‌تر می‌کند.

شاه ویسی با تاکید بر اینکه جامعه خدوم مامایی از اعضای مهم تیم سلامت هستند گفت: ماماها با نقش محوری خود در تأمین سلامت زنان و کودکان، اصلی‌ترین حلقه تأمین سلامت خانواده را تشکیل می‌دهد.

مامایی از شغل‌های حساس و مهم در کشور است کسانی که با دستانشان زندگی را خلق می‌کنند و با توجه به اهمیت این شغل لازم است تا مسؤولان در سطح کشور در راستای رفع مشکلات شاغلان این حوزه گام بردارند.

کد خبر 6097314